Müteyakkız : (sıfat, Arapça) Uyanık, tetikte, sak*.
"Görevimizin bir yanı olanca ciddiyet ve süratle birleşmek, güçlenmek ve her türlü kötü gelişmeye karşı müteyakkız ve hazırlıklı olmaktır." - Mahmut Esad Coşan
Sak* : 1. (sıfat, halk ağzında) Uyanık, gözü açık, müteyakkız.
2. (sıfat, halk ağzında) Uykusu hafif.
Bu kelime blogger Deeptone tarafından önerilmiştir. Kendisine katkılarından dolayı teşekkür ederim.
|)__)
-”-”-
Spama düşen yorumlar denetimden geçerek yayınlanacaktır.
Babam işi için İstanbul'a her gittiğinde heyecanla beklerdik çünkü dönüşte bilirdik İzmit ve pişmaniye kesin. Ne severdim, severim. Gerçi saray helvası, biraz biraz tahtını sarssa da... onun yeri başka. Bilinmeyen ve bilgi sonsuz; mesela ben adının nereden geldiğini bilmiyordum ve hiç de düşünmemiştim. Teşekkürler:)
YanıtlaSilTeyakkuz'u biliyordum da bir akrabası olduğunu bilmiyordum, bu da bir kazanç. Bir teşekkür daha size ve öneren Deeptone'a.:)
Ve müzik, müthiş... o da bir kazanç!
Epeyi kârlı bir gün...
Sevgili Buraneros,
SilAnneannemin kız kardeşi ailesiyle İzmit' e yerleşmiş Türkiye' ye göçünce, bizimkiler de İstanbul' a. Ziyaret edişlerde, bir kutu pişmaniyenin getirilmesi garantiydi. Sonradan saray helvasını keşfedince pişmaniyeyi rafa kaldırmıştım gönlümde :)) Tatlı bir pamuk diyarında gibi hissediyorum yerken. Ne güzel oldu hatırlamak.
Siz bu kârlı güne eminim daha neler katacaksınızdır.
Beğeni ve yorum için ben teşekkür ederim. :)
Merhabalar.
YanıtlaSilDilimizde ne kadar çok Arapça ve Farsça kökenli kelimeler var değil mi? Ama yavaş yavaş yabancı kökenli kelimelerin karşılığında dilimize yerleşen Türkçe kelimeleri de kullanmaya başladık. En çok teknolojide ve tıp alanında yabancı kelimeleri kullanmak durumunda kalıyoruz.
Ekşi sözlükte müteyakkız kelimesini anlatırken başkaca hiçbir açıklama olmaksızın sadece "Muteber Ayaklı Kız" ibaresini gördüm. Ama ne olduğunu anlayamadım. Belki bir bilen olursa açıklama yapabilir. Yakıştırma da olabilir, ekşi sözlük bu, kelimeler karşısında çok ilginç açıklamaları oluyor.
"Müteyakkız" kelimesinden çok "teyakkuz" kelimesiyle karşılaşıyoruz. Zaten müteyakkız kelimesi de teyakkuz dan türetilmiş herhalde.
Bir kelime üzerinde daha yoğunlaştık. Yoğunlaştığımız her kelime sayenizde hafızamıza daha etkin bir şekilde kazınarak pekişiyor. Emeğinize sağlıklar dilerim.
Selam ve saygılarımla.
Recep Altun,
SilHoş geldiniz, haklısınız yayına aldığım 10 kelimeden 8 i Arapça kökenli :)
Ekşi sözlük biraz dalgacı bir sayfa. Müteyakkız' ı bir kısaltma kelime olarak düşünüp açılımını yazmış göyya. Dikkate almayınız efendim.
Çok teşekkür ederim ziyaret ve yorumunuza.
Saygılar,
İlkay,
YanıtlaSilDeeptone okuduğu kitaplardan epey bir kelime yazmıştı bana :) Pek kullanımda değil o konuda da haklısın.
Müziği ve gifi beğenmene sevindim. Teşekkürler :)
Böyle güzel kelimeleri kullanmayı niye bırakmışız acaba, konudan bağımsız teyakkuzu da ben çok sever ve kullanırım. :)
YanıtlaSilshe is the man,
SilTeyakkuz oldukça sık kullandığım bir kelime benim de.
Teşekkür ederim katılımına :)
Bilmediğim bir kelime, teyakkuzu hatırlattı bana da. :)
YanıtlaSilduygu emanet,
SilÇok yakın akrabalar zaten :)
Aslında bildiğim ama hiç kullanmadığım bir kelime. Bu seri gerçekten çok eğlenceli. 😂
YanıtlaSilokurix,
SilBen de bu kelimenin diğer akrabası teyakkuzu çok kullanırım.
Yeni kelime, eski kelime öyle yuvarlanıp gidiyoruz işte :)))
"Teyakkuz"dan yola çıkarak anlamını tahmin edebildiğim bir kelime. Gif yine süper :) Evgeny Grinko için diyecek söz bulamıyorum zaten 😍
YanıtlaSilKuyruksuzKedim <3
SilEvet yakın akrabalarından tahmin ediliyor bazı kelimeler :)
Beğenmene sevindim gifi ve müziği :)
Sevgiler gönderiyorum sana.
gifle uyumlu bir kelime :)
YanıtlaSilAhmet Ozan,
SilEvet müteyakkız bir gif buldum araştırmalarım sonucu :)))
Teşekkürler..
Hiç sak bir yapım olmadı
YanıtlaSilYaşamdan Yazılar,
SilYaşasın, cümle içinde kullandın :))
Arapça kökenli kelimeleri ele ala ala Arapçanın kelime türetme kalıplarını bir süre sonra herkes öğrenmiş olacak. 😊
YanıtlaSilArapçada fiiller genelde üç harflidir. Birçok kelime belli kalıplar içinde bu üç harfin kullanılmasıyla elde edilir. Müteyakkızdan teyakkuza hemen herkes ulaşmış. Kelimenin köküne (ykz) doğru biraz daha gidersek sıklıkla kullandığımız “İKAZ” kelimesine ulaşırız. İkaz, “uyandırma, uyarma” anlamlarına gelir zaten.
Teyakkuz, daha önce ele alınan terakki kalıbına uygundur. Orada aynı şekilde türetilen bolca örnek kelime vermiştim. Müteyakkız kelimesiyle aynı şekilde türetilen birkaç kelime vereyim, kök harfleri ile birlikte: tasarruf > mutasarrıf (srf), teşekkül > müteşekkil (şkl), teşekkür > müteşekkir (şkr), taahhüt > müteahhit (ahd), teyakkuz > müteyakkız (ykz).
Bunun dışında kullandığımız bir kelime daha var aynı kökten gelen: YAKAZA.
TDK, yakaza kelimesinin anlamını “uyanıklık” olarak vermiş. Biz anlamı biraz genişleterek kelimeyi daha çok tasavvufta kullanmışız. “Kulun, Allah’ın maksadı ne ise onu idrak etme, bu hususta uyanık olma durumu, mânevî uyanıklık” diye tanımlanabilecek olan yakaza, tasavvuf yolunda ilk mertebedir. Ardından tövbe makamı gelir. Yakaza, kulun Allah’tan uzaklaştığına işaret eden “gaflet uykusu”ndan uyanmanın adıdır. Kul bu uyanma sonrasında içinde bulunduğu âleme ve Allah’a dair bir şuura kavuşur. Bu sayede günahlarından tövbe eder ve Hakk’a yakınlaşmak için gayret gösterir. İkaz kelimesine de biraz bu gözle bakılabilir. İkaz, dünyalık işler için bir uyarı değil kulun yaratıcıdan uzaklaştığını anlatmak için bir uyarıdır. Kul, yakaza hâlinde nefsinin kapıldığı kibir (kendini herkesten üstün görme), riyâ (kendini olduğundan farklı gösterme) ve ucub (kendini beğenme) gibi kötü duygulara karşı uyanık olur. Yani yakaza, kalbin ve ruhun uyanıklığıdır.
Şu millet de gaflet uykusundan bir uyansa ve tövbe etse artık!
Bir Edip,
SilEvet aynen dediğiniz gibi, kök bilinince ulaşmak daha kolay, sanki kelimeler aşağı yukarı birbirinin tekrarı gibi de oluyor benzerlikten dolayı.
Yakaza' yı yanılmıyorsam ilk defa duydum. Ama anlamı ne kadar derin geldi bana. "Kalbin ve ruhun uyanıklığı" ne kadar çok şey anlatıyor.
Uyanma konusunda umutsuzum :(
Çok teşekkürler bilgiyle donattınız bizi :)
teyakkuz biliyorum da müteyakkiz ilk şu an duydum
YanıtlaSilSevKoz,
SilSanıyorum kitaplarda da bu kelime kökünden en çok kullanılan teyakkuz. Bir kelime daha ekledik bugün dağarcığa :)
Bildiğim ve kullandığım bir kelime :) Ama asıl dikkatimi çeken, ne kadar çok Arapça kökenli kelime varmış. Bu serilerin büyük çoğunluğu sanırım böyleydi :)
YanıtlaSilSzgnBsl,
SilGerçekten de öyle.. hep Arapça ya da Farsça. Hatta bir kelimenin farklı anlamları olduğunda da biri Arapça, diğeri Farsça olabiliyor. (en son çalıştığım kelime pelesenk örneğinde olduğu gibi) :)
Çok teşekkür ederim yorumunuza.
Bildiğim bir kelime:) Çocukken bize yabancı gelen birçok Arapça, Farsça kelimeyi zaman içinde farkına varmadan öğrendiğimizi düşündüm.
YanıtlaSilKaystros Tyrha,
SilBildiğinizden şüphem yoktu zaten :) Nerdeyse bu saydığınız dilleri konuşabilecek kadar öğrenmişiz gerçekten. Haklısınız.
Teşekkürler yorumunuza. :)
Kitaplarda gördüğüm ancak günlük hayatta kullanmadığım bir kelime 😊
YanıtlaSilDerya,
SilBazı kelimeler nedense dile yapışmıyor :)