27 Mart 2024 Çarşamba

BİR KELİME = NÜFUS






Nüfus : (Arapça) 1. (isim) Kişi.

      "Burada beş nüfus var."

2. (isim) Bir ülkede, bir bölgede, bir evde belirli bir anda yaşayanların oluşturduğu toplam sayı; popülasyon.

3. (isim) Ortak bir özellik gösteren kimselerin bütünü.

      "Tarım nüfusu. Gecekondu nüfusu."




Birleşik Fiil, Kalıp Söz olarak kullanımı :

Nüfusunu çıkarmak : Nüfus kütüğüne kayıt yaptırarak nüfus cüzdanı almak.

      "Kızının çocuklarının nüfusunu çıkartacağım." - Halide Edip Adıvar



Birleşik Kelime olarak kullanımı :

Nüfus Bilimi : (isim) İnsan nüfusunu yapı, gelişme ve dağılım açısından inceleyen bilim; demografi.

Nüfus Coğrafyası : (isim) Yeryüzündeki nüfus yoğunluğunun dağılışını inceleyen ve bunu türlü yönleriyle açıklayan coğrafya kolu.

Nüfus Cüzdanı : (isim) Bir ülkenin vatandaşlarına devletçe verilen, kimlikleriyle kişisel durumlarını gösteren resmî belge; kafa kâğıdı, kafa koçanı, nüfus kâğıdı, nüfus tezkeresi.

      "İlyas Efendi, cebinde sanki bir nüfus cüzdanı değil de içinde milyonlar yazılı bir banka cüzdanı taşıyormuş gibi sımsıkı sarıldı bu cüzdana." - Muzaffer İzgü

Nüfus Kağıdı : (isim) Nüfus cüzdanı.

      "Dün nüfus kâğıdıma baktım, orada bir de Ayşe ismi var." - Sait Faik Abasıyanık

Nüfus Kaydı : (isim) Nüfus kütüğündeki kayıt.

Nüfus Kesafeti : (isim) Nüfus yoğunluğu.

Nüfus Kütüğü : (isim) Nüfusa kayıtlı olunan defter, kütük.

Nüfus Patlaması : (isim, mecaz) Nüfusun çeşitli nedenlerle öngörülenden fazla artması.

Nüfus Planlaması : (isim) Ailelere, sahip olmak istedikleri ve yetiştirebilecekleri çocuk sayısı konusunda karar verebilme ve bunu gerçekleştirecek yöntemleri uygulayabilme imkânlarının verilmesi.

Nüfus Sayımı : (isim) Ülkenin nüfus sayısını tespit etmek için yapılan sayım.

Nüfus Tezkeresi : (isim) Nüfus cüzdanı.

      "Her zaman çantasında bu resimli nüfus tezkeresi bulunurdu." - Sait Faik Abasıyanık

Nüfus Yoğunluğu : (isim) Nüfus ile bu nüfusun üzerinde yaşadığı toprakların yüzölçümü arasındaki oran; nüfus kesafeti.

Kırsal Nüfus : (isim, toplum bilimi) Tarımla uğraşan, genellikle şehir sınırları dışında, köy ve kasabalarda yaşayan nüfus.




Kelime Kökeni :

Arapça nufūs نفوس  "kişiler" sözcüğünden alıntıdır. Arapça sözcük Arapça nfs kökünden gelen nafs نفس  "can, kişi" sözcüğünün çoğuludur.

Fransızca démographie "nüfus kayıtları, nüfus olgularını inceleyen uzmanlık dalı" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Eski Yunanca aynı anlama gelen dēmographía δημογραφία  sözcüğünden alıntıdır. Bu sözcük Eski Yunanca dēmos δημος  "halk" ve Eski Yunanca graphē γραφη  "yazı, kayıt" sözcüklerinin bileşiğidir.






{ಠ,ಠ}
 |)__) 
-”-”-





not: görsel, gifer.com dan alıntıdır.





8 yorum:

  1. Merhabalar.
    Bu haftaki kelimeniz "NÜFUS" olmuş. İçimizde bilmeyenimiz yoktur. Günlük hayatımızda da çok sık kullandığımız bir kelime. Ben de aklıma gelmişken birleşik olarak kullanılan "Nüfusuna aldırmak, nüfusuna almak, nüfusuna geçirmek" birleşik kelimeleri ile katkıda bulunayım. Bu birleşik kelimeler de aileden olmayan kimselerin nüfus kayıtlarının evlatlık, evlat edinme yoluyla kendi nüfus kütüğüne geçirme işleminde kullanıldığını sanıyorum.

    Hafif bir dil sürçmesiyle nüfus, "nüfuz" olduğunda; başkalarına söz geçirme ve güçlü olma anlamında bambaşka bir kelime olarak karşımıza çıkar.

    "Nüfus" kelimesiyle ilgili bizleri aydınlattığınız ve bizlerin de üzerinde biraz çalışarak hafızalarımızda kalmasına yardımcı olduğunuz için emeğinize ve gönlünüze sağlıklar diler, teşekkür ederim.
    Selam ve saygılarımla.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Recep Altun hoş geldiniz,
      Geçen haftalarda benzer kelimeleri yayına aldığım gibi bu haftada aynı kelimenin benzeri ama anlam olarak farklı olan "nüfuz" kelimesini devamı olarak yayına alacağım, sizin de belirttiğiniz gibi. :)
      Nüfus kelimesini bilmeyenimiz yoktur dediğiniz gibi, sadece harflere doğru basarak kullanmak gerek, benzeşi olduğu için.
      Hep birlikte zenginleşiyoruz ne güzel.
      Çok teşekkür ederim yorumunuzdaki detaylar için.
      Sevgiler, saygılar...

      Sil
  2. Tem tekil hem de çoğul olarak kullanılabiliyor demek ki.Teşekkürler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. diaryofmeri,
      1 numaradaki anlamından bunu çıkartıyoruz, haklısınız. :)
      Ben de teşekkür ederim yorumunuz için. :F

      Sil
  3. Ben de nüfuza değinecektim ama zaten Recep Bey söz etmiş ve konu da işlenecekmiş. Bu arada müzik yine enfes, üzümlü pasta tadında:))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hahahahaha ya Buraneros ya :D çok güldüm...
      Sonsuza kadar bunun makarası döner durur artık aramızda :D

      Sil
  4. Nüfus ciddi, bürokratik,siyasi bir kelime. Rengi gri olmalı:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. tosbağa günlüğü,
      Güzel tespit :) :) :T

      Sil

{ಠ,ಠ}
|)__)
-”-”-


Dikkat Spama düşen yorumlar denetimden geçerek yayınlanacaktır.

:)

;)

:D

:(

=(

:@

:X

:O

:P

:F

:Y

:A

<3


:T

:H