20 Mart 2023 Pazartesi

BİR KELİME = NEFHA







Nefha : (Arapça) 1. (isim, eskimiş) Güzel koku.

"Sevgilim kilometrelerce uzakta olsa da, nefhası halâ burnumda."

2. (isim, eskimiş) Esinti.


* * *

15. yüzyılda literatüre girmiş olan nefha kelimesinin ilk anlamı güzel kokudur. Bu kelime divan şairleri tarafından birçok mazmunda kullanılmıştır. Örneğin nefha-i semen, yasemin çiçeğinin güzel kokusu demektir.




Kelime, blogger Pelinpembesi tarafından önerildi. Yayına katkısından dolayı teşekkür ederim.







{ಠ,ಠ}
|)__) 
-”-”-





not: kullanılan gif. gifer.com dan alıntıdır.





16 yorum:

  1. Merhabalar.
    Dilimize sizin de bahsettiğiniz gibi 15. yüzyılda geçmiş olan nefha sözcüğü NEFH fiilinden türetilmiş bir sözcüktür. Nefh fiili ise, rüzgar için kullanıldığında esmek, çiçekler için kullanıldığında kokmak anlamına gelir.
    Nefha sözcüğü, Kur'an'da sura yapılacak üfleyiş anlamında yer almıştır.

    TDK kayıtlarına göre: Latif koku, esen rüzgar ve nefes anlamındadır. Nefha-i semen: Seman kokusu, canbahş nefha: can veren nefes demektir.
    Nefes kelimesinin kökü ve kaynağı hakkında bilgim olmamakla beraber, nefha üzerinden düşündüğümde sanki nefes kelimesi de nefhadan türetilmiş gibi geliyor.

    Kelimelerle uğraşmayı ben de çok seviyorum. Onların kökleri, nereden geldikleri, nasıl türedildikleri, dilimize nasıl yerleştiği, yazılımı, kullanımı vs.
    Kelime haznemizin zenginleştirilmesine katkı sağlayan eğlenceli, zevkli ve keyifli kelime paylaşımınız için teşekkür eder; emeğinize ve gönlünüze sağlıklar dilerim.
    Selam ve saygılarımla.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yaz Blogcu,
      Hoş geldiniz Recep bey,
      Bu kelimeyi araştırırken biraz zorlandım. Etimoloji sözlüğünde kelimeye ait hiç bir çalışma yok, gerek nefha, gerek nefh olarak yazdıysam da bir sonuç elde edemedim. Edindiğim tüm bilgiler de yukarda yayınladıklarım. Yorumunuzla biraz daha zenginleştirdiğiniz için teşekkür ederim.
      İyi haftalar diliyorum,
      Saygılar,

      Sil
    2. Recep Bey'in yorumuna küçük bir ekleme yapmak istiyorum. Bahsettiği anlamların hepsi doğru. Aslında iki kelime var orada. Kelimeler Arapça olunca bu ayrımı bugün anlamak çok zor. Sizin verdiğiniz anlamda (güzel koku, esinti) kullanılan kelime Arapçanın "ha" (ح) harfiyle yazılıyor. "Can veren, ihyâ eden üfleme, diriltici nefes" manasıyla kullanılan kelime ise "hı" (hırıltılı ha خ) ile yazılıyor.
      Eskiler, özellikle Divan şairleri bu incelikleri sanat olarak şiirlerinde fazlasıyla kullanmışlardır. Yine aynı harf farkıyla yazılan iki kelimeyi söyleyeyim.
      hançer (ح) : boğaz, gırtlak
      hançer (خ) : kesici alet
      Boğazı kesmek için hançerin kullanılacak olması zaten kendi içinde ilginç bir çağrışımdır. Bunun yanında Divan şiirinde sevgilinin kaşları da hançere benzetilmiştir. Bu tarz benzetmelerle sevgililerine iltifat veya sitem eden kaldı mı bilmiyorum. :))

      Sil
    3. Sevgili Bir Edip,
      Bilgilerinizle müthiş katkıda bulunuyorsunuz. Bu bilgilere ulaşabilmem mümkün olmazdı sanırım. Yayına katkınız için teşekkürler. :) :A

      Sil
  2. Nefhayı ilk defa duydum. Güzel koku sevilmez mi

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yaşamdan Yazılar,
      İnan ben de ilk defa duydum. Güzel kokuya bayılırım :)

      Sil
  3. Ben de ilk kez duyuyorum, müziği de... teşekkürler:)

    YanıtlaSil
  4. Güzel koku deyince aklıma hep " ıtır " kelimesi gelir. Nefha kelimesini bilmiyordum.
    Paylaşım için teşekkür ediyorum Sezer Hanım. Sağlıklı, huzur dolu günleriniz olsun.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Nazlı Toaç,
      Ah ıtır çiçeğini ve kokusunu çok severim. Balkonumda saksıda büyütüyorum :) Bir yaprağını çay demlerken de koyabilirsiniz demliğin içine. Rayiha muhteşem oluyor. :)
      Güzellikler diliyorum ben de :A

      Sil
  5. edebi bir havası varmış bu sözcüğün :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. deeptone,
      Kelime hikayelerinde kullanırsın artık :)

      Sil
  6. Hiç ama hiç duymadığım bir kelime:) Anlamı çok güzelmiş, güzel kokuları çok severim:)))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. kitapkesfi,
      Hep güzel kokular olsun hayatında :) :F

      Sil

{ಠ,ಠ}
|)__)
-”-”-


Dikkat Spama düşen yorumlar denetimden geçerek yayınlanacaktır.

:)

;)

:D

:(

=(

:@

:X

:O

:P

:F

:Y

:A

<3


:T

:H