BİR KELİME = KALLAVİ

Kallavi : (Arapça) 1. (isim, tarih) Vezir ve sadrazamların giydikleri bir tür kavuk.

2. (sıfat, mecaz) Çok iri, kocaman olan.

"Köşede, kesme taşlardan örülü istinat duvarına oturtulmuş, kallavi bir incir ağacını sırtlamış serin ve gölgeli çeşmeyi görünce, içim “Ohh!” dedi." - İlhami Algör

Birleşik kelime olarak kullanımı :

Kallavi fincan : (isim) İri, kulpsuz fincan.

      "Kallavi fincanını çalkalayıp çalkalayıp diker, dibinde hiç telve bırakmamacasına!" - Attilâ İlhan

Kelime Kökeni :

(Etimoloji sözlüğü web sayfasında kelimeye yönelik hiç bir şey bulamazken Nişanyan Sözlük' te aşağıdaki açıklamaları tespit ettim.)

Evliya Çelebi sözcüğün Macarcada "taç" için kullanıldığını belirtir, ancak Macarca sözcüğün aslı açık değildir. Orta Yunanca kalymmávkion καλυμμαύχιον ("yüksek baca şeklinde ruhban başlığı") sözcüğüyle ilgili olması mümkün görünüyor.

Tespit edilen en eski Türkçe kaynak ve diğer örnekler:

“Bir tür kavuk” [Evliya Çelebi, Seyahatname, 1665]

[Macarlar kral tacına] korona ve manlifke ve kallevine derler. Hattā āl-i Osman'da ḳallavī nām sarık andan kalmışdır.

[Ahmed Vefik Paşa, Lehce-ı Osmani, 1876]

ḳıllavī قلّوی, ḳıllāvī قلّاوی: kule resminde vezir kavuğu.  

Dip Not : Kallavi aynı zamanda Edirne mutfağına ait bir kurabiyenin de ismi.

{ಠ,ಠ}

 |)__) 

-”-”-

not: gif, giphy.com dan alıntıdır.

PAZAR GÜNÜ MÜZİĞİ 🎵 AJDA PEKKAN

Ajda Pekkan

12 Şubat 1946 İstanbul doğumlu Ayşe Ajda Pekkan' ın ailesi Boşnak kökenlidir ve çocukluğu babasının mesleği nedeniyle Gölcük, Kocaeli'de geçmiştir. Kendisi gibi ses sanatçısı kardeşi Semiramis Pekkan'ın desteğiyle 1961 yılında gece kulübü "Çatı"nın sahibi olan şarkıcı İlham Gencer'e ulaşan Ajda Pekkan, seslendirdiği Mina'nın "Il Cielo In Una Stanza" şarkısıyla müzik çalışmalarına başlamış, Los Çatikos müzik topluluğu eşliğinde bir müddet sahne çalışması yapmıştır. Yine 1963 yılında Ses dergisinin açtığı "Ses Sinema Artisti Yarışması"na katılan Ajda Pekkan, birinci olmuştur. Sanat kariyerine sinema oyunculuğuyla giriş yapan Ajda Pekkan, ilk 45'liği "Her Yerde Kar Var"ın beğenilmesi üzerine müzik hayatına atıldı.

Sinemaya adım atmadan önce tanıştığı Fecri Ebcioğlu, sinema yıllarında da Pekkan'a yardımcı olmuş ve 1965 yılında, "Her Yerde Kar Var" plağında Ebcioğlu'nun aranjmanlarını seslendirmiştir. Ebcioğlu'nun yabancı şarkılar üzerine Türkçe sözler yazarak Türk müziğine kazandırdığı "aranjman" tarzı şarkılar söyleyen Ajda Pekkan' ın peş peşe yayınlanan plaklarının ardından 1967 yılında çıkardığı "İki Yabancı" 45'liği ile aranjman dalında satış rekoru kırdı. "Dünya Dönüyor", "Saklambaç", "Boş Sokak", "Boşvermişim Dünyaya" ve "Üç Kalp" gibi üst üste plaklar yapan sanatçı, 1968'de Atina'da düzenlenen Uluslararası Apollonia Müzik Festivali'nde "Özleyiş", sonraki sene aynı festivalde "Perhaps One Day" şarkılarını seslendirmiştir. "Ve Ben Şimdi" şarkısıyla Barselona'daki "Akdeniz Şarkıları Festivali"nde Türkiye'yi temsil etmiştir. Tokyo'daki "Yamaha Müzik Festivali"nde "A Mes Amours" şarkısıyla başarılı sonuç elde eden şarkıcının şöhreti 1970'ler boyunca başta Avrupa olmak üzere ülkesi dışında giderek arttı ve farklı ülkelerde verdiği konserlerle pekişti. Bununla beraber 1978'de Fransızca bir albüm kaydetti. Kayıtları 15 milyonun üzerinde satan Ajda Pekkan, ülkesinde tüm zamanların en çok satan şarkıcılarından biridir. Hem sanatı, hem de imajıyla ülkesinde batılılaşmanın önde gelen figürleri arasında gösterilmektedir. Devlet Sanatçısı ünvanına,  Sanat ve Edebiyat Nişanı'na sahiptir. 

Pekkan, kariyerinin ilk yirmi yılı boyunca ithal besteler üzerine Türkçe söz yazılarak oluşturulan onlarca aranjman şarkıyı seslendirerek geçirdi. Genellikle Fikret Şeneş'in sözlerini yazdığı  ve hepimizin ezbere bildiği "Kimler Geldi Kimler Geçti", "Palavra Palavra", "Sana Neler Edeceğim", "Hoş Gör Sen", "Sana Ne Kime Ne", "Bambaşka Biri", "Uykusuz Her Gece" ve "O Benim Dünyam" gibi şarkılar hem Pekkan'ın, hem de Türk pop müziğinin en bilinen şarkılarına dönüştü. 

1970'lerden bu yana "Süperstar" lakabıyla anılan Pekkan, güçlü bir kadın figürü çizdiği şarkılarıyla Türk pop müziğinin öne çıkan isimlerinden biri hâline geldi. Güncel tuttuğu müzikal tarzı sayesinde 50 yılı aşkın bir süre popülerliğini koruyarak, kendisinden sonra gelen birçok şarkıcıyı da etkiledi. Yayını hazırlarken, şarkı seçiminde çok zorlandım, çünkü 70' lerden itibaren neredeyse tüm albümlerindeki şarkıların hepsinin anısı var. "Güçlü kadın" figürünün arkasında, vazgeçmek zorunda kaldıklarıyla, seçimleriyle yaşayan ve en mükemmelini yapmaya çalışan, bunca yıl adını müzik dünyasına kazımış sanatçıya ve ekibine saygı duyuyorum. Yukarıya dinlemeniz için tek bir şarkı bırakırken, ben Ajda ile ilgili bir sürü kayıt içine daldım. Dile kolay, 50 yıllık nostalji sonuçta :)

Keyifli ve müzikli bir pazar diliyorum sizlere.

{ಠ,ಠ}

 |)__) 

-”-”-

BİR KELİME = MİHMANDAR

Mihmandar : (isim, Farsça) ► Konukçu.

Konukçu : (isim) Yabancı konukların yanına verilen, onları gezdiren, onlarla ilgilenen kılavuz veya arkadaş; mihmandar.

"Bunu duyan Hakan, onlara mihmandarlık yapan yaşlı köylünün kınayıcı bakışlarına aldırmadan sarılmış direğe." - Ahmet Ümit (bir romanından)

Kelime Kökeni:

Farsça mihmāndār, "ev sahibi, konuk ağırlayan kimse" sözcüğünden alıntıdır. Farsça sözcük, Farsça mihmān, "konuk, misafir" sözcüğünden türetilmiştir. Bu sözcük aynı zamanda Avesta (Zend) dilinde yazılı örneği bulunmayan *maētha-māna- 'konut-kalan' sözcüğü ile eş kökenlidir. Avestaca sözcük Avesta (Zend) dilinde maēthana "konut, ev" sözcüğünden türetilmiştir. Avestaca sözcük Avesta (Zend) dilinde maēt- "konaklamak, kalmak" fiilinden türetilmiştir.

{ಠ,ಠ}

 |)__) 

-”-”-

not: fotoğraf internet görsellerden alıntıdır.