29 Kasım 2021 Pazartesi

BİR KELİME = ZİYAN










Ziyân : (isim, Farsça) Zarar.

"Ziyânımız, ölçülere sığmayacak kadar büyüktür." - Ruşen Eşref Ünaydın


Kelimenin birleşik fiil-kelime ve deyim şeklinde kullanımları da aşağıda mevcuttur:


Ziyân etmek : Yersiz, boş yere harcamak, zarara uğratmak.

 Ziyânı yok : Özür dileyenlere karşılık olarak bağışlandığını, olayın pek önemli olmadığını bildirmek için söylenen söz.

Ziyân olmak : Boşuna harcanmak, zarar görmek.

Ziyân zebil olmak : (halk ağzında) Boşuna, boş yere harcanmak.

Akıllara ziyân : Akla zarar.

Akla ziyân : 1. (ünlem) Akla zarar.

"Hele yabancı dil eğitimi yapan okulların sayısı, akla ziyân!" - Attilâ İlhan

2. (sıfat) Şaşırtan.

"İki ayrı koltuk takımının birden nasıl yerleştirilebileceği sorusu akla ziyândı." - Elif Şafak






{ಠ,ಠ}
|)__) 
-”-”-




not: kullanılan gif buradan alıntıdır.





20 yorum:

  1. Teşekkür ederiz Momentos. İyi ki başlattın bu seriyi. Çok güzel gidiyor. Emeğine, gayretine sağlık. Bu kelime bana "heder" kelimesini çağrıştırdı. 'Heder olmak" şeklinde kullanırız yani hani. Gençlerden pek duymadığımız kelimelerden biri bu ds. Üzerinde durmak istersin belki😊🤚

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yıldız,
      Böyle düşünmene çok sevindim canım. Ne kadar çok kelime bilirsek yazılarımızın ufku o kadar geniş olur :)
      Heder kelimesini senin önerin olarak sonraki yayına alacağım. Çok teşekkür ederim <3

      Sil
    2. Ben teşekkür ederim canım :))

      Sil
  2. Ziyan ve zarar birbirinin eş anlamlısı. Yazdığınız üzere ziyan Farsça kökenli iken zarar Arapça kökenli. İkisi de dilimizde sıkça kullanılıyor. Ben ikisi arasında ufak da olsa bir fark olabileceğini düşünmüştüm oysa:) İşin tuhafı muhasebe ve hukukta zarar-ziyan ikisi bir arada kullanılmakta ki burası çok önemli:))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kaystros Tyrha,
      Evet çok haklısınız, TDk türkçe açıklama karşılığı olarak Arapça zarar kelimesini yazmış.
      Hukuktaki kullanımına daha vakıftım, doğru işin bir de muhasebe kısmı var. :)
      Çok teşekkürler,

      Sil
    2. Eş anlamlı dediğimiz kelimelerin hiçbiri aslında tam olarak diğerinin yerini tutmaz. Tabi bu benim görüşüm. Alanında uzman kişilerin böyle bir görüşü var mı bilmiyorum. Ne siyah tam olarak karayı karşılar, ne kara tam olarak siyahı. Beyaz ve ak da öyle. Sadece bu iki renk üzerinden söylersek, siyah ve beyaz daha yumuşak, kara ve ak daha serttir. İçindeki 'k' sesinin de etkisi vardır elbette bunda. Kara daha fazla kirlenmişlik ifade ederken siyah daha temiz gibidir.

      Aklıma takıldı, iki gündür cevabını arıyorum, bulamadım. Ziyan Farsça, zarar Arapça. Türkçesi ne? Bu iki kelimeyi dile almadan önce bu kavramı neyle karşılamışız? İnsanların hayatına 'zarar, ziyan' kavramları kelimeleri alınca girmiş olamaz değil mi? Gençler gibi söyleyeceğim: Kafamda deli sorular! ��

      Sil
    3. Bir Edip,
      Evet haklısınız, daha önce de bu konuda açıklayıcı bilgi verdiğinizi hatırlıyorum. Yine ben de kısa bir araştırma yaptım. Sanıyorum bunun Türkçe karşılığı yok. Zarar, ziyan, kayıp (Arapça) ve hatta zayi (Arapça) kelimeleri ile karşılık bulmuş ama tam olarak Türkçe karşılık yok. Benim görebildiğim bu. Bu kelimeler çok çok çok çok uzun yıllardır lügatimizde bence ve bu yüzden de birbiri ile açıklanan kelimeler olması da doğal gibi geliyor :))

      Sil
  3. Kelimeyi biliyoruz aslında ama ben en çok şu şarkıda bu kelimeye vuruldum.

    "Sen hiç üzülme asla
    Ziyan olmazsın, ziyan olmazsın sen"

    Can Ozan & Deniz Tekin'den .Baktın Olmuyo. :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. she is the man,
      Ne güzel bir şarkıymış, teşekkürler tanıştırdığın için :))

      Sil
  4. bildiğim kelimeler çıkınca bir mutluluk bir mutluluk ohhh :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. SevKoz,
      Hahahaha ne güzel, sevindim senin adına :)

      Sil
  5. Ziyan zebil olmak çok hoşuma gitti ve kullanacağım bunu kesinlikle:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. SzgnBsl,
      Dağarcığınıza ekleyince seviniyorum bu kelimeleri :) Ayrıca eminim ki bu kelime de tarafınızdan biliniyordu :))
      Teşekkürler,

      Sil
  6. Bu seri çok hoşuma gidiyor. Kelimelerin dünyasına yolculuk gibi. Emeğine sağlık :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ebemkuşağı,
      Kelimelerin altındaki yorumlarda enine boyuna incelenmesi de cabası. Benim de zevkle hazırladığım bir yayın. Çok teşekkür ederim yorumuna :))

      Sil
  7. Merhabalar.
    Ziyan kelimesi Farsça bir kelime olup, yine yabancı bir kelimeyle (Arapça Ziyan) olarak açıklanıyor. Demek ki, Ziyan kelimesinin Türkçe bir karşılığı yok ama, bana göre Yöresel ağızda bir karşılığı var gibi. Birazdan aşağıda bahsedeceğim. Ancak, bana göre ziyan kelimesini zarar karşılayamaz. Ziyan bambaşka bir anlam çağrıştırırken, zarar da öyledir. Zarar, daha çok ticaret yaparken karşılaşılan kayıplarda kullanılagelmiştir. Ziyan ise bir tür savurganlık, kıymet ve değer vermeme sonucu bir kaybı karşılar.

    Ziyan kelimesine benim yakıştırdığım yöresel ağızda bir örnek var: "Heç Etmek" her ne kadar TDK kayıtlarında yoksa da, bu kavram bizim yöremizde kullanılmaktadır. "Elmanın kabuğunu soydun ve güzelim meyveyi heç ettin."
    Bunu bir iddia olarak almayın. Sadece Anadolu'da yöresel ağızlarda kullanılan bir kavram olarak görün. Belki tam ziyan kelimesini de karşılamıyor olabilir. Ama yakışıyor.

    Bu zamana kadar paylaştığınız kelimelerin arasında ziyan bana ilginç geldi. Neden mi? Türkçe karşılığı olmayan ve yine yabancı bir kelimeyle izah edilen bir kelime oluşu. Her ne kadar ziyan kelimesini tam anlamıyla karşılamasa da Türkçe "Yitik" bazı yönlerini karşılayacağa benziyor.

    Kaleminize, emeğinize ve yüreğinize sağlıklar dilerim. Selam ve saygılarımla.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Recep Altun,
      Güzel detaylı açıklama olmuş yorumunuz. Zarar ve ziyan hakkındaki açıklamanız çok doğru. Aynen bir Edip' in aktardığı gibi, beyaz-ak/siyah-kara farklarında olduğu gibi. Yöresel ağız olarak bahsi geçen kelimeyi duymadım hiç, ona benzer argo tabir var sanırım, belki bundan türemiş olabilir.

      Yitik de tam dolu dolu o etkiyi vermiyor. Kimbilir belki bir gün buluruz bir karşılık.
      Çok teşekkür ederim katılımınıza.
      Saygılar,

      Sil
  8. Babaannem hep yemekler ziyan olmasın derdi alışmışım şimdi de ben diyorum ☺️

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Derya,
      Ah evet, eskilerin özellikle sofrada kullandığı "ziyan" kelimesi, kendimi çöp tenekesi gibi hissettirirdi :D

      Sil

{ಠ,ಠ}
|)__)
-”-”-


Dikkat Spama düşen yorumlar denetimden geçerek yayınlanacaktır.

:)

;)

:D

:(

=(

:@

:X

:O

:P

:F

:Y

:A

<3


:T

:H