19 Şubat 2025 Çarşamba

BİR KELİME = BATIN/BÂTIN






Batın : (Arapça) 1. (isim, eskimiş) Karın.

"Kâh batn-ı hût içinde Yûnus ile söyleşem"- Yunus Emre
(Açıklama: "batn-ı hût" balığın karnı demektir.)

2. (isim, eskimiş, toplum bilimi) Kuşak.

""Biz üç batın evvel köylü idik"- Ahmet Hamdi Tanpınar


* * * * *

Bâtın : (Arapça) 1. (isim) İçyüz.

2. (sıfat) Gizli, görünmeyen.

"Biz her olayın batınında neler olduğunu bilecek kadar bilgili değiliz."


* * * * *

Kelime Kökeni :

Batın : Arapça bṭn kökünden gelen baṭn بطن  "karın, rahim" sözcüğünden alıntıdır.


Bâtın : Arapça bṭn kökünden gelen bāṭin باطن  "belirgin olmayan, gizli, bir şeyin iç yüzü" sözcüğünden türetilmiştir. 

Luggat.com da ise bâtın için yukarda yazılanların dışında, "Bütün varlıkların iç yüzünü ve özellikle canlıların içlerini mükemmel bir fabrikanın harika makineleri gibi yaratan ve işleten Allah." olarak yazılmıştır.




{ಠ,ಠ}
 |)__) 
-”-”-




not: görsel, internetten alıntıdır.




14 yorum:

  1. cümle içinde kullanımını hiç görmemiştim ama kelimeyi duymuştum

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Uzmanamatör,
      Özellikle iki kelimeyi aynı anda yayına aldım ki aradaki farkı görelim diye. İki farklı anlamı içeren cümle açıklayıcı bir örnek oluşturdu haklısınız. :T

      Sil
  2. Annem ve babannem özellikle hamur işlerinde -göz kararı- ölçü birimi olarak kulanırlardı ama şu an ben hangisi olduğunu çıkaramadım, karıştı kafam; batım ya da batın olduğu ise net:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Buraneros,
      Yorumu cevaplamadan önce internette epey dolandım konuyla alakalı bir şey bulabilir miyim diye ama maalesef, bulamadım. :(

      Sil
  3. Merhabalar.
    BATIN, sözcüğü ile ilgili yaptığınız hazırlık ve paylaşım için teşekkür eder, emeğinize ve gönlünüze sağlıklar dilerim.

    BATIN, her ne kadar Arapça bir sözcük olsa da, bugün tıp literatüründe tıbbi işlemlerde güncelliğini koruyan bir kelimedir. Örneğin doktorunuz sizden karın bölgesinin ultrasonagrafi ile incelenmesi işlemi istediğinde
    bilgisayarından "TÜM BATIN USG" talebi oluşturur ve size de bir not yazar verir. Ben hep şunu merak etmişimdir. Tıpta malumunuz olduğu üzere tüm organlarımız ve yapılacak tedavi işlemlerinde latince karşılığı olan kelime ve terimler kullanılır. Her nedense tıp literatüründe karın ile ilgili işlemlerde doktorlarımız, karnın latincesi olan ABDOMEN yerine genellikle BATIN sözcüğünü kullanırlar. Tabi yeri gelince mutlaka ABDOMEN terimini de kullananları da var. Ama ben ekseriyetle BATIN sözcüğü ile karşılaştım.
    Tekrar teşekkür eder, emeğinize ve gönlünüze sağlıklar dilerim.
    Selam ve saygılarımla.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Recep Bey merhabalar,
      Batın ve Bâtın kelimesini aynı anda yayına almak istedim, umarım anlaşılabilmiştir anlam ve okunuş farklılıkları.
      Doğru diyorsunuz sizin gibi hepimiz karın bölgesiyle ilgili bir film istendiğinde hep bu kelimeyle karşılaştık, tıpta hep Latince kullanılmakta iken neden batın ultrasonu diye söylenir, ben de bilemiyorum.
      Yorumunuza, ziyaretinize teşekkür ediyorum.
      Saygılar,

      Sil
    2. Merhabalar.
      Ben sadece birinci BATIN olan sözcüğe odaklandım ve ona göre yorum yazmıştım. Diğer ikinci kelime olan "Bâtın : (Arapça) 1. (isim) İçyüz, 2. (sıfat) Gizli, görünmeyen." kelimesine hiç değinmedim. Ancak, vücudumuzun bir parçası olan karın, fiziken dışarıdan görünmeyen, karın derisinin içyüzünde gizli görünmeyen organlarımızı çepeçevre saran bir deri parçası olması hasebiyle, her ne kadar ayrı ayrı anlamlarda olsalar da sanki birbirlerini tamamlayan bir anlamda birleşmiş gibiler. Bu sadece benim kişisel kanaatimdir. Bilimsel bir yanı yoktur.
      Selam ve saygılarımla.

      Sil
    3. Tekrar merhabalar Recep Bey,
      Söylenişleri çok farklı iki kelimeyi aynı anda yayına aldığımda birinin es geçilebileceğinin farkındaydım. Aslında "gizli, görünmeyen" açıklaması, karın bölgesinin de içini göremediğimiz için kullanılabilir gibi görünse de, karın bölgesi elle tutulur ve içi açılınca da gözle görülür bir hale gelebiliyorken, diğer anlam ise daha ruhanî bir gizemde kalıyor. Tekrar yorumla bunu ele almayı sağladığınız için teşekkür ederim.
      Selamlar,

      Sil
  4. çok güzel bir makale olmuş teşekkür ederim elinize emeğinize sağlık sayın admin. daha fazla paylaşımlarınızı bekliyoruz Memur

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Adsız/Memur,
      Teşekkür ederim yorumunuz ve ziyaretinize.

      Sil
  5. Birkaç yıl öncesine kadar bu kelimeden hiç haberdar değildim ama ailede yaşanan bir rahatsızlık sonrası tomografi ile ilgili bu kelimeyi ezberlemek zorunda kaldım:) Ama yine de özünde arapça "karın" anlamına geldiğini ve diğer anlamlarından hiç haberim yoktu. Teşekkürler bu faydalı bilgiler için.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. SzgnBsl,
      Mutlaka hepimizin hayatında bir kez bile olsun batın ultrasonu çekilmiştir. Bâtıni içeriği, ilmi açısından bundan çok farklı. Bir seferde tek kelime gibi gözükse de iki farklı söyleniş ve anlamda kelime kattık dağarcığımıza. :) :T
      Yorumunuz için ben de teşekkür ederim.

      Sil
  6. Bu kez yarı yarıya bildiğim yerden geldi Momentoscum :) Hastanelerle haşır neşir olduğum için aşinayım batın tomografisini/filmine :) ama "bâtın"ın kullanımını hiç duymadım.

    YanıtlaSil
  7. KuyruksuzKedim,
    Bundan böyle batın filmleriyle ilgili sonuçlar hep iyi olsun :A :)
    Sağlık ve afiyet diliyorum sana. :F

    YanıtlaSil

{ಠ,ಠ}
|)__)
-”-”-


Dikkat Spama düşen yorumlar denetimden geçerek yayınlanacaktır.

:)

;)

:D

:(

=(

:@

:X

:O

:P

:F

:Y

:A

<3


:T

:H