BİR KELİME

17 Nisan 2024 Çarşamba

BİR KELİME = LİZÖZ






Lizöz : (isim, Fransızca) Yatakta kadınların giydiği bir tür yün hırka.



Kelimenin Kökeni : 

Fransızca liseuse "gece sehpası; gece okuma ışığı; kadınların giydiği hafif gece hırkası" sözcüğünden alıntıdır. Fransızca sözcük Fransızca lire-lis, "okumak" fiilinden türetilmiştir. Bu sözcük Latince aynı anlama gelen legere fiilinden evrilmiştir.



"Kadınların, genellikle gecelik üstüne giydikleri, sırt ve omuzları örten, ön tarafı açık, düğmesiz hırka tarzı bir üründür. Lohusa zamanı konukları karşılarken, özellikle bebek emziren anneler, emzirme sırasında lizöz kullanarak üstlerine kolayca atıverilen, çoğunlukla bele kadar olan, süslü ve hafif üst giysisini kullanırlardı."







{ಠ,ಠ}
 |)__) 
-”-”-





not: Görsel, izmirnehirkumascilik.com dan alıntıdır.





32 yorum:

  1. Bir dönem ne modaydı bu giysi. Anımsıyorum çeyizlerde bile yeri vardı (birkaç çeyiz gösterme ritüeline katılmışlığım var. Hatta süpürge falan süslemiştik) Bir benzeri gelinliklerin üzerine de giyiliyordu sanki.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sanırım bu yorum sana ait Mindmills :)
      Evet çeyizlere mutlaka koyardı anneler, biri pembe, biri mavi olmak üzere (doğacak çocuğun cinsiyetine göre) :)
      Bizler lizözü hatırlayanlar grubundanız ;) :F

      Sil
  2. :) herkes ipek sabhlık giyecek değil ya!

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sadece C. :D
      Çok haklısın, katılıyorum ve aslında bazı örgülerin çok şık durduğunu da ekleyebilirim. :T

      Sil
  3. Annem ve ona eşlik eden bir dizi kadının lizöz ördüğü kareler var hafızımda :))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sevgili Yıldız,
      Hem çeyizlerde, hem hafızalarda yer eden bir güzellik :) :F

      Sil
  4. Merhabalar.
    Hiç duymadığım ve tanımadığım Fransızca "Lizöz" kelimesini paylaşımınızdan öğrenmiş ve kelime dağarcığıma bir kelime daha ilave etmiş oldum. Batı edebiyatı klasiklerinden okumuş olsaydım, mutlaka lohusa bir kadının ev içindeki bir sahne tasvirinde karşılaşabilirdim ve ne olduğunu da merak edeceğim için altını çizer ve sözlükten araştırarak bu kelimenin anlamının öğrenmiş olabilirdim. Çok okuyan biri olmadığım için bu tür sözcüklere hep yabancı kaldım. Bu nedenle kelime paylaşımlarınızdan dolayı teşekkür ederim. Elinize, emeğinize ve gönlünüze sağlıklar dilerim.

    "Gecenin bir yarısı inatla ve üst üste ara vermeden basılan kapı zilinin acı çığlıkları ile uyanan Zeynep, "gecenin bu saatinde kim bu edepsiz" diyerek annesinin kendisi için ördüğü lizözünü omzuna alarak hızlı adımlarla kapıya yöneldi."

    Selam ve saygılarımla.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Recep bey merhabalar,
      Öncelikle örnek cümle için çok teşekkürler :A
      Haklısınız, hepimiz her kelimeye aşina olamıyoruz. Yerel ağızlar, farklı bölgelerde farklı kullanımlar etkili bunlarda.
      Lizöz bir dönem annelerin, evlenecek kızlarının çeyizlerine mutlaka ekledikleri bir şeydi. Şimdiki gençler de bilmiyor, çünkü artık her şey pratikliğe, hazır alışverişlere döndü. :)
      Yine de bir dönem kullanımı olan kelimeyi hep beraber hatırlamış, öğrenmiş olduk.
      Katkılarınıza teşekkürler,
      Saygılar,

      Sil
  5. Bu kelimeyi hiç duymadım ilginç. :) Biz şal der geçeriz. Bu kelime bana daha çok biyoloji terimlerini anımsattı. :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. duygu özkan,
      Evet, farklı kullanımlar oluyor haklısın canım. :) :F

      Sil
  6. Öyle bir hırka mı varmış :) Gelinlik üstü hırkaya benziyor sanki :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sevgili Dada,
      Evet vardı, belki hala kullanan vardır. :) :T

      Sil
  7. Lizöz demek teyzem demek benim için. Oğlunun doğumuyla yani lohusayken bütünleştiği, hırka ile şal arası örgüden bir giysiydi. İlk o zaman duymuş, öğrenmiş ve pek asortik bulmuştum:) Sayenizde yıllar sonra anılarım depreşti. Teşekkürler sevgili Momentos.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sevgili Zeugma merhaba,
      Bu kelime bayramın ilk günü kahvaltıya gittiğim arkadaşımın evinde gelinlik kızlarının hazırlıklarından ve evde kalan çeyizliklerden konu açılıp, lizöz ortaya çıkınca kelimeyi yayına almak şart oldu. :)
      Bir dönem sürekli üretim yapılan evler vardı, hatırlıyorum ben de annem ve komşulardan.
      Ne güzel oldu, bilenler hep birlikte hatırladık, bilmeyenler de öğrendi.
      Çok teşekkür ederim yorumunuz için. :A :F

      Sil
  8. Değil bu kelime, bu amaca hizmet eden bir giysi olduğunu bile bilmiyordum :)

    YanıtlaSil
  9. Bunu biliyorum. Çocukkenki kadın konuşmalarından.:) Bu arada doğum gününüz kutlu olsun Radyo /Momentos, nice yıllara:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sevgili Buraneros çok teşekkür ederim kutlama için :) :A :F

      Sil
  10. Bir yorum daha ekleyip sevgili Sezer'i yormayım dedim ama gene de yazmaktan kendimi alamadım.
    Lizöz denince benim aklıma tıpkı söylenişi gibi ince, nazik, kollu oluşu ile şaldan biraz farklı, evde giyilen bir üst giysi geliyor. Ve hemen beyaz rengi çağrıştırıyor. İki lizözüm de beyaz idi. (Biri hediyeydi. )
    Çeyiz denince de kocaman kitap kutularımı sevgiyle anıyorum.
    (Bu bölüme emoji ekleseydim kitap ve çiçek eklerdim. Ama kitabı göremedim.)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hiç olur mu, yorulur muyum Sevgili Makbule Hocam :)
      Çeyiz konusu açılınca illa ki herkesin göstereceği farklı farklı şeyler vardır. Ben 5 sene Çapa tıpta diş tedavisi görünce, rahmetli annem bütün harcamaları çeyiz olarak göstereceğini söylemişti :D
      Alta kitap emojisi eklenmemiş, ben kendim sizin için ekleyeyim 📕📖📚 :)

      Sil
  11. Lizöz kelimesi çok tanıdık geldi ama bambaşka çağrışımlar yapmıştı. Sayende yine yeni bir şey öğrendim. Teşekkürler Momentoscum :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. KuyruksuzKedim,
      Ben de teşekkür ederim yorumunla katılımına canım :) :A :F

      Sil
  12. Bolero deniyordu galiba çocuklar ve genckizlar için örülmüş görmüştüm lizöz ismi verildiğini bilmiyordum 🥰

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sonsuzluk ve Ötesi,
      Bolero, dikişli ceket tipindedir. Kısa, yakalı ya da yakasız düğmeli bir ceket türü. Lizöz ise el örme işi :) :F

      Sil
  13. Benim de vardı. 1989 yılında oğlum dünyaya gelmeden bebek alışverişi yaparken lizöz de almıştık. :)
    Müzik çok hoştu. Kelimeye de yakıştırdım sevgili Sezer Hanım. Paylaşım için gönülden teşekkür ediyorum size.
    Mutlu günleriniz olsun. ❤️

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sevgili Nazlı Hanım,
      Kelebek dokunuşlu bir melodiydi haklısınız. Evlilik, çeyiz derken "onlar ermiş muradına" der gibi bir müzik aramıştım, bu tam uydu. :)
      Teşekkür ediyorum yorumunuzla katılımınıza ve beğeninize. :A
      Sevgiler gönderiyorum size <3

      Sil
  14. Merhaba sevgili Momentos,çoktannn uğramadım buralara yine üzgünüm çok... Lizöz sözcüğünü görünce ne anılar geçti gözümün önünden. Seksenlerin başına kadar ben de bilmiyordum lizöz nedir;yeni göreve başlayan öğretmen arkadaşımın Selanik göçmeni annesi örerken gördüm ilk kez.O yıllarda kuyruğa girdik lizöz için😄Çok beğendim iki tane ördürmüştüm mavi ve beyaz kendime. Çok severek giydim ,şimdi anı olarak saklıyorum . Çok teşekkürler, çok selam ve sevgiler 🥰🧿

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sevgili Arzu, bence üzgün olmamalısın, ne kadar değerli anlar, anılar biriktirmiş birisin. Bizlerle paylaştığın cümlelerin de bir o kadar altın değerinde.
      Çok teşekkür ederim bu güzel yorumun ve desteğin için.
      Kalpten sevgiler gönderiyorum <3 :F :)

      Sil
  15. Babaannem örerdi eskiden renk renk ☺️

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ah değil mi Derya, eskiler ne kadar çok örerlerdi, hem de dediğn giɓi renk renk 😊👍

      Sil
  16. 80'lerde yaşamayanlar bilmez bunları. :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Müfred,
      Aslında evet haklısınız, tam o zamanlara denk geliyor. :T :)

      Sil

{ಠ,ಠ}
|)__)
-”-”-