BİR KELİME

20 Mart 2024 Çarşamba

BİR KELİME = HELÂL





Helâl : (Arapça) 

1. (sıfat, din bilimi) Dinin kurallarına aykırı olmayan, dinî bakımdan yasaklanmamış olan, haram karşıtı.

2. (sıfat) Kurallara, geleneklere uygun.

3. (zarf) Kurallara, geleneklere uygun olarak.
      Helal kazanılmış para.

4. (isim, mecaz) Nikâhlı eş.

5. (ünlem) Bir durumun beğenildiğini göstermek için “bravo, aferin” anlamında kullanılan bir söz.



Deyim, Birleşik Fiil ve Kalıp Söz şeklinde kullanımı :

Helal etmek : Üzerinde hiçbir hak iddia etmeksizin bağışlamak.

      Alacağımı sana helal ediyorum.


Helal olmak : Yapılmasında veya kullanılmasında dinen sakınca bulunmamak, uygun ve yerinde olmak.

      "Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helal." - Mehmet Akif Ersoy


Helal olsun : 1. Bir hizmet veya özverinin istenilerek yapıldığını ve takdir edildiğini göstermek için kullanılan bir söz.

      "Yol güzel, tarlalar cömert / Helal olsun yol parası" - Bedri Rahmi Eyüboğlu

2. "Hakkımı helal ediyorum" anlamında kullanılan bir söz.

3. Bir davranış karşısında sitemle söylenen bir söz.

      "Helal olsun, bunu senden beklemezdim."


Helal süt emmek : Doğruluktan ayrılmamak.

      "Helal süt emmiş, dürüst, temiz, çalışkan bir mühendis bulalım." - Ayşe Kulin



Birleşik Kelime olarak kullanımı :

Helalühoş : (sıfat, Arapça ḥalāl + Farsça ḫoş) Yapılmış bir iyilikten, yardımdan söz edilirken buna pişman olunmadığını anlatmak için söylenen helalühoş olsun cümlesinde geçen bir söz.

Helalzade : (Arapça ḥalāl + Farsça zāde)

1. (isim, eskimiş) Nikâhlı bir ana ve babadan doğmuş kimse.

2. (isim, eskimiş, mecaz) Doğruluktan ayrılmayan, helal süt emmiş kimse.



Kelimenin Kökeni :

Arapça ḥll kökünden gelen ḥalāl  "izinli olan, dinen yasak olmayan" sözcüğünden alıntıdır. Sözcük, Arapça ḥalla  "çözdü, izin verdi" fiilinin masdarıdır. 







{ಠ,ಠ}
 |)__) 
-”-”-







not: kullanılan gif, gifer.com' dan alıntıdır.





10 yorum:

  1. 2-3-5 gibi kullanıyorum ben :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Benim de en çok kullandığım 5 numaradaki anlamı Sevgili Dada :) :T

      Sil
  2. Merhabalar.
    Dediğiniz gibi helal kelimesine, blog sayfanızda bu hafta içinde yer vermişsiniz.

    Ben de helal kelimesinden türetilmiş "HELALİM" kelimesi ile ilgili bir araştırma yaptım ve açıklamalarını aşağıda paylaştım.

    HELALİM: Allah'ın ondan başka herkesi yine ona haram kılması şeklinde ifade edilir. Aynı zamanda Allah'ın ona helal kılması ya da onun üzerinde hakları olması şeklinde ifade edilir. Ondan başka herkesin ona haram kılınması biçiminde de anlatmak mümkün.

    Helalin özellikle birbirine aşık olan çiftlerin söylemiş olduğu karşılıklı bir kelimedir. Bu doğrultuda çiftlerin birbirlerine helal olduklarını gösteren bir sözcük olarak öne çıkar. Bu doğrultuda diğer başka herkese onların haram olduklarını anlatır. Bu durum bağlılık ve aşk üzerine bir ifade sunmaktadır.

    Helal kelimesi her ne kadar bir Arapça kelime olsa da hala günümüzde yoğun bir şekilde kullanılıyor ve helali kapsayacak şekilde Türkçe'de tam karşılığını helal gibi kavratacak Türkçe türetilmiş bir kelime olduğunu sanmıyorum.

    "Bir Kelime" başlıklı paylaşımlarınızı çok güzel, yararlı, bilgili ve faydalı buluyorum. İyi ki böyle bir konuda ve her hafta bir başka kelimede bizleri buluşturuyorsunuz. Çok harika bir paylaşım. Elinize, emeğinize, gönlünüze, yüreğinize sağlıklar dilerim.
    Sağlıcakla ve esen kalın.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Recep bey hoş geldiniz,
      Kelimelerle oynamak ve anlamlarını tek tek incelemek hafızaya iyi geliyor. Ayrıca sizin bu yayınlara katkınız yadsınamaz.
      Yorumda yazdığınız açıklama için teşekkür ederim.
      Hep birlikte yapıyoruz bu yayınları, takdiriniz için tekrar tekrar teşekkür ederim.
      Sağlıkla ve huzurla kalın,

      Sil
  3. Hepimizin bildiği bir kelime sonunda. :)) Deyim ve söz grubu olarak sık kullanıyoruz. Emeğine sağlık, müzik de çok güzelmiş.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Duygu Özkan,
      Hepimize fazlasıyla aşina bir kelime haklısın :)
      Yayını beğenmene sevindim canım. :F

      Sil
  4. Merhabalar.
    Göksel Baktagir'in müzikleriyle tanışma şerefine, ilk Blogger yıllarımdan nail oldum. O zaman bloglarımızın arka sayfasına fon müzikleri yerleştirirdik. Benim fon müziğim de Göksel Baktagir'den di ve gerçekten çok güzeldi. Paylaştığınız müziği de çok güzelmiş, emeğinize, gönlünüze sağlık.
    Selam ve saygılarımla.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Recep Bey merhabalar,
      İlk yıllarda blog sayfası ile beraber müzik olan sayfalara pek özenirdim, bloğu yavaşlattığını söyledikleri için de yeltenememiştim. Bu müzisyeni tanıyor olmanıza memnun oldum, eserleri çok güzel.
      Çok teşekkür ederim,
      Saygılarımla,

      Sil
  5. Tam bir helal olsunluk yazı olmuş Momentos :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yaşamdan Yazılar,
      Çok teşekkürler Cem, sevindim :) :A

      Sil

{ಠ,ಠ}
|)__)
-”-”-