BİR KELİME

6 Aralık 2021 Pazartesi

BİR KELİME = HEDER











Heder : (isim, Arapça) Karşılığını alamama, boşa gitme, ziyan olma.



Kelimenin birleşik fiil halinde kullanımları da mevcuttur:

Heder etmek : Boşuna harcamak, ziyan etmek.

"Senin yoluna gençliğimi heder ettikten sonra, gene orada, o düşmüş şehirde, senin hasretinle yanan ben değil miydim?" - Yakup Kadri Karaosmanoğlu

Heder olmak : Boşa gitmek, boşuna geçmek.

"Hayır işlemeden geçen günü heder olmuş addederek bayağı canı sıkılır." - Ercüment Ekrem Tâlu



(Bu kelime blogger Yıldız' ın önerisi olarak yayına alınmıştır. Katkısından dolayı kendisine teşekkür ederim.)







{ಠ,ಠ}
|)__) 
-”-”-




not: kullanılan gif buradan alıntıdır.




25 yorum:

  1. heder dolu şeklinde kullanılır mı merak ettim. :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ahmet Ozan,
      Affedin, sorunuzu anlayamadım.

      Sil
    2. Ahmet bey, sorunuzda acaba (yanlış anlamadıysam) boş=dolu şeklinde kullanmak için mi sordunuz bilemiyorum ama bu şekilde bir kullanım anlamlı olmuyor. :)

      Sil
    3. Sanırım olmuyor, haklısınız ^^ merak etmiştim sadece

      Sil
    4. Laf lafı açıyor, zihinler de açılıyor, o yüzden aklınıza takılan şeyleri sormak bence güzel.. :)

      Sonradan bunu sormanızın sebebi ile ilgili şöyle bir şey geldi aklıma. Heder ile keder kelimesi benzeş seslerden türemiş, acaba dedim keder dolu birleşik kelimesi mi aklınızda kaldı? Mümkün olabilir diye düşündüm. :) Keder dolu kullanılabilir bu arada, onu da araya sıkıştırayım.

      Sil
    5. çağrışım yapan keder evet... :)
      heder olmak en sık kullanılan biçimi sanırım, hederin.

      Sil
  2. Çok teşekkür ederim Momentos. Yazılarımda bu kelimeyi kullanmışlığım vardır. Ahmet Bey'in sorduğu "heder dolu" şeklinde bir kullanımla hiç karşılaşmadım. Sevgiler selamlar, iyi haftalar 😍🤚

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Yıldız,
      Ah inanır mısın şimdi anladım senin yardımınla "heder dolu" sorusunu :) Evet haklısın bu şekil bir kullanıma hiç rastlamadım.
      Önerin için teşekkür ederim canım. İyi haftalar,

      Sil
  3. Ben de Yusuf Güney şarkısından bir örnek cümle bırakayım. 😀
    "İlle de uğruna ölmem mi gerek?
    Heder oldum aşkına bilerek..."

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. duygu emanet,
      Güzel oldu bu örnek :)
      Teşekkürler <3

      Sil
  4. Heder deyince aklıma hep "yazık etmek" ifadesi gelir. Ben çocukken annemler bunu yanımda demişti ve ben de ne olmuş diye sorunca "yazık etmiş kendine" demişlerdi. Bilinçaltıma yerleşmiş resmen. :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. she is the man,
      Evet aynen kelime, dil öğrenmek böyle oluyor işte. :)) Çok güzel örnekledin durumu.
      Teşekkür ederim. :)

      Sil
  5. İlkaycığım, tanıdık kelimelerle yeni haftaya başladın ne güzel :))
    Yayın için yorumun ve beğenine çok teşekkür ederim.

    YanıtlaSil
  6. Kelimenin etimolojisine bakınca iki anlam çıkıyor karşımıza:
    1. bir cinayetin intikamsız ve kısassız kalması, "kanın yerde kalması"
    2. boşa harcanan şey

    Sözcük Arapça "hedera" - "yok yere ya da cezasız kan döküldü, boşa gitti " fiilinin masdarıdır.

    Şöyle bir çıkarımda bulunmak sanırım yanlış olmaz. Bir cinayetin karşılığı verilmemişse yani kısas uygulanmamışsa ölen kişi için heder oldu deniyor. Tabi burada kısası uygulayacak olan devlettir. Devletin verdiği ceza her ne kadar tam kısas olmasa da bugünkü hukuk sistemi içinde farklı bir yöntem denemek saflık olur. Yani kasten adam öldürmenin cezası 25-30 yıl hapis olursa insanlar çok rahat bir şekilde cinayet işleyebilirler. İşliyorlar da zaten. Bu konu biraz çetrefilli. İşin hukukî boyutunu tam olarak bilmeden yorum yapmak yanlış yerlere götürebilir bizi. Gerçi hukukun olmadığı bir ülkede yanlış yer olarak götürse nereye götürecek ki!
    Buradan hareketle kısas uygulanmayan her durum için heder oldu kavramı kullanılabilir. Ki kelime bugünkü kullanımda bu anlamı taşıyor zaten. Öyleyse heder olup gitmemek için sonuna kadar mücadeleye devam etmek gerekiyor. Rövanşist duygularla hareket etmeden, önce bu kadar zulmü bu millete reva görenlerden sonra buna kanunla, yasayla buna çanak tutan devletten hakkımızı almazsak hepimiz heder olup gideceğiz.

    Heder olmak istemeyen ses versin! 🙂

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bir Edip,
      "SESSSSS" diye bağırdım burdan :) ne kadar duyulduysa artık.

      Kısasa kısas tümcesi, üstünde müthiş bir hınç ve kin taşıyor. Bazen devletin sağladığı ceza yeterli olmuyor, bazen de eylem cezanın yanında hafif kalıyor.

      Bunlardan ayrı olarak kişinin kendisi, kendisine taşıttığı bu ağır yükle (ki vicdanlı biriyse) ne kadar ceza alırsa alsın, kendine verdiği kederle yaşamak zorunda kalıyor.

      Velhasıl heder, ağır bir kelime oldu şimdiye kadar yayınladıklarım arasında (benim hissiyatım).

      Hukuğun her bireyin yanında olacağı, sağduyulu günler dilerim.

      Sil
  7. Heder bildiğim, heder olmak da kullandığım bir kelime:) Teşekkürler hem size, hem de Sibel Hanıma:) Saygılar.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. SzgnBsl,
      Harika bildiğiniz bir kelime daha :)
      Teşekkürler katılımınıza.

      Sil
  8. Heder, bildiğim bir kelime. Bir Edip de yapmış olduğu kapsamlı yorumlarla katkıda bulunuyor. Müzik her zamanki gibi, çok güzel:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kaystros Tyrha,
      Halen kullanımda olan bir kelime. Gerçekten Bir Edip' in destekleri çok bu seriye.
      Teşekkür ederim yorumla katkınıza :)

      Sil
  9. Dün Bayraklı'da bir dükkânın ismine takıldım. "Mükellef" adındaki bu işyeri ev yemekleri vs. üzerine hizmet veriyor. Sanırım en az iki anlamı var kelimenin. Mükellef sofra, vergi mükellefi şeklinde kullanıldığını biliyorum. Aklıma siz geldiniz:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kaystros Tyrha,
      Harika, yeni bir kelimemiz oldu. Evet haklısınız, benim de bildiğim iki anlamı var. Önümüzdeki günlerde yayına alayım bu kelimeyi. Çok teşekkürler, kelimelerle anılmak ne kadar güzel. :)

      Sil
  10. Eski Türk filmleri aklıma geldi bu kelimeyi okuyunca. Ne çok kullanılırdı ☺️

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Derya,
      Gerçekten de çok sık duyardık, benim aklıma hemen Bedia Muvahhit' li bir sahne geldi bile :)))

      Sil

{ಠ,ಠ}
|)__)
-”-”-