BİR KELİME

8 Kasım 2021 Pazartesi

BİR KELİME = DAÜSSILA










Daüssıla : (isim, Arapça) Yurt özlemi.

"Bu daüssıla denen bir yurt acısı hastalığıdır." - Reşat Nuri Güntekin





{ಠ,ಠ}
|)__) 
-”-”-





not: fotoğraf buradan alıntıdır.





23 yorum:

  1. İlk kez duyuyorum, ancak açıklamayı okuyunca, kelimenin sıla kısmına bakıp güldüm; emek dedim, kolaya kaçmayıp kelimeye biraz baksaydın ve görseydin; fotoğrafla birlikte belki çözebilirdin:) Bir daha karşılaştığımda unutmuş olsam bile sıla'dan hatırlayacağım anlamını.:)

    Podcast etkileyici idi ama sonunda düşündüm, önüme bir yazı olarak gelseydi okurken aynı etkiyi alır mıydım? Ruh katmak bu olsa gerek!

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. buraneros,

      Kelimeyle görselin ve müziğin birleşmesi, hepsinden bir anlam çıkarılabilmesi için uğraşıyorum ama ne kadar başarılı olabilirim bilmiyorum. Bazen yayın yetersiz kalabilir, bazen insan görmemeyi seçebilir, bazen görsel ve müzik insana ulaşmayabilir, mümkün.
      Bugün de böyle olmuş olsun :)

      Poadcast için teşekkürler. Bazı yazıları içselleştiriyorum. içinde gezindiğim zaman da böyle bir şey çıkıyor ortaya. Farkediliyor olması benim için önemli ve bu yorum da çok değerli o yüzden.
      Teşekkürler :) iyi bir hafta dilerim.

      Sil
  2. Anlamını bilmiyordum, hiç duymadım sanırım. :) Müzik ve görsel çok uyumlu olmuş gerçekten.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. duygu emanet,
      Beğenmene ve yorumunla katılmana çok teşekkür ederim. :)

      Sil
  3. Çooook iyi bildiğim bir kelime maalesef.
    <3 Bir de dar-ı saadet vardır; mutluluk duyulan yer.
    Hatta medar-ı saadet de vardır, mutluluk vesilesi :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Sadece C.,
      Bunu en iyi sen bilirsin doğru <3
      Dur şu yazdığın kelimeleri senin önerin olarak kayıt edip işleyeyim. :)

      Sil
    2. Yorumu okuyunca aklıma çok bilindik olan "medar-ı iftihar" geldi :) Demek ki medar; kaynak, sebep, vesile gibi anlamlara geliyor.

      Sil
    3. KuyruksuzKedim,
      Yavaş yavaş olayı çözümlüyoruz :))

      Sil
    4. Bir hafta sonra yeniden geldim. Çünkü şunu okumuş bulunuyorum:
      ".. Şimdi gönlüm dâüssıla (sıla özlemi) içinde. Zira ben böylece eski tatil günlerime dönerek, eski çatılar altında dolaşarak, eski duvarlı bahçelerden geçerek tâ yirmibeş sene evvelki zamanlarıma doğru bir gezinti yapmış oldum ve tâ o zamanlardan yürüyüp gelmiş bir seyyah gibi yorgunum. Zira vaktiyle yaşanmış ve oklar gibi kalbimize saplanmış bütün eski saatlerin, biz bir aralık kendimizi şiire kaptırırsak, içimizde hâlâ nasıl sızladıklarını duydum." - Geçmiş Zaman Köşkleri - A.Ş.Hisar

      Sil
    5. Canım C.,
      Ne güzel ifadeler.. iyi ki yazdın, bu muhayyileyi genişleten cümleleri pek sevdim <3

      Sil
  4. Çok fazla hissiyat barındıran kelimelerden biri. Uzakta olup yurduna hasret çekmemek bugün dahi zor ancak eskiden daha bir kuvvetliymiş bu kelime. İletişim teknolojisi gelişmemişken ya da örneğin sürgündeki insanlar açısından baktığımızda... Nazım Hikmet mesela. Önünden geçen gemilere bakıp "Beni bekleme kaptan" diyerek yazması... Kim bilir nasıl bir sıla özlemi yaşadı.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Klio'nun Şarkısı,
      Yorumların maile gelmiyor, sürekli bekleme kutusuna atıyor sistem niye anlamadım :( O yüzden geç görüp yayınlıyorum, özür dilerim.

      O ne yaman bir duyguymuş, sadece 3 ay memleketten uzak kaldım ve içim kavrulmuştu. "Yıllarca" kelimesi her yeri alevler içinde bırakır sanırım. Hiçbirimize bu duyguyu yaşatmasın.
      Teşekkür ederim bu güzel yorum için.

      Sil
  5. söylemesi pek hoş bir kelime, biraz da görkemli bir havası var, dersaadet gibi, istanbul yani, istanbulun bir adı, mutluluk kapısı, atilla ilhan ın bir kitabı, dersaadette sabah ezanları :)

    YanıtlaSil
  6. Daüssıla için TDK "yurt özlemi" anlamını vermiş.

    Kelime iki Arapça kelimenin birleşmesi ile oluşmuş bir kelime. "Dâ" hastalık demek, "sıla" ise vuslat kökünden gelen bir kelime. Yani kavuşma, buluşma, ulaşma anlamlarına geliyor. Kelime bazında anlam verirsek kavuşma, buluşma hastalığı demek.

    Buraya kadar sorun yok. Eskiden sözlüklerde batı kökenli bir kelime olan nostaljinin karşısında daüssıla yazardı. Şimdi TDK bu anlamı kaldırmış. Kelimenin anlamını merak edince biraz araştırayım dedim. Nostalji ne demekmiş diye. Aynı sonuca ulaştım.

    Tabi iş bununla bitmedi. Bu kez nostalji nereden gelmiş diye aradım. Ulaştığım bilgi beni yanıltmadı. Nostalji, Fransızca nostalgie "sıla hasreti, eskiye duyulan özlem" sözcüğünden evrilmiş. Fransızca sözcük, Eski Yunanca nóstos "vatana dönme, sıla" ve Eski Yunanca álgos "acı" kelimelerinin birleşimiyle oluşmuş.

    Demek ki neymiş? Daüssıla = Nostalji
    Birebir aynı anlamda kullanılan kelimeler. Tabi "sözlükle güreş olmaz" der eskiler. TDK bugün bu anlamda kullanılır demiyorsa zorlamaya gerek yok. Ama ben nostalji yerine bazen daüssıla demeyi tercih ediyorum. :)

    Nostalji, bugün geçmişe duyulan özlem anlamıyla kullanılıyor ve güzel bir kelime.
    Yine sözlüklerde nostalji için verilen iki anlamın Türkçe karşılığı olarak birkaç güzel kelime çıktı karşıma. Onları da buraya not ediyorum.

    1. yurt, sıla, baba ocağı özlemi.
    Benzer: EVSEME, YURTSAMA

    2. geçmiş bir çağa, geçmişteki yaşama duyulan aşırı sevgi ve özlem.
    Benzer: ÇAĞSAMA

    Bitmedi.
    TDK "Geçmişte kalan güzelliklere olan özlem duygusu ve bu duygunun baskın bir duruma gelmesi" anlamını verdikten sonra yukarıdaki kelimelerden daha güzel iki karşılık öneriyor nostalji için.
    GEÇMİŞSEVERLİK
    GÜNDEDÜN

    Hadi "geçmişseverlik" bilinen kelime türetme yöntemiyle yapılmış. Buna benzer pek çok kelime bulabilirsiniz. Ama ben "gündedün" kelimesine bayıldım. Cümle içinde nasıl kullanabilirim, bilmiyorum. Ama çok tatlı bir kelime.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bir Edip,

      Bilgiler muhteşem ve kelimelerin derya olduğunu net şekilde yazdıklarınızda görüyoruz.

      Bu arada "gündegün" kelimesine aşık oldum diyebilirim. Mutlaka kullanmanın bir yolunu bulacağım.
      Cidden teşekkür ederim bu yorum için. :)

      Sil
    2. "Gündedün" olacaktı yanlış yazmışım :)

      Sil
    3. Sıla kelimesine bakınca bir de karşılığı olan gurbet kelimesine bakayım dedim. Zıt anlamlı iki kelime olduğunu gördüm. Sıla, kavuşma; gurbet, ayrılık demek.

      Gurbet, Arapça bir kelime. GRB kökünden türemiş. Anlamı ne? Memleketinden uzak olma, vatanından ayrı yaşama hâlinin verdiği duygu, gariplik, yabancılık. Yabancı memleket anlamı da var tabi. Garip, buradan geliyor. Vatanından ayrı düşmüş insana deniyor garip diye.

      Burada bitiyor mu hayır! Bir de batı anlamında kullandığımız 'garp' var. Bu da aynı kökten geliyor. Acaba sözlükte garp için hangi anlam verilmiş diye bakınca ilginç bir karşılık buldum.

      Arapça ġrb kökünden gelen ġarb "günbatımı, batı" sözcüğünden alıntıdır. Arapçada ġaraba "1. ayrıldı, uzaklaştı, (gün) battı, 2. ayrı idi, yabancı veya tuhaf idi" fiilinin masdarıdır.

      Şimdi zihnimde onlarca kelime cirit atıyor. Garp, ayrılmak, uzaklaşmak, yabancı, tuhaf olmak... Ve bunların hepsinin "batı"ya karşılık gelmesi. Bir yönüyle de gurbet olması.

      Neyse kafaları daha fazla karıştırmadan bitireyim. :))

      Sil
    4. Valla karıştı kafalar :))
      Ben sıla kelimesini hiç kavuşma olarak düşünmemiştim, bilmiyordum. Garp, garip, garaba, garabet bunlarla ilgili incelemeler de cidden ufuk açıcı :)

      Sil
  7. Sıla kelimesi bir şeyler ifade etmiş olsa da "daü" ön eki hiçbirşey ifade edemedi:))) GAP turunu yeni bitirdim ve yazılarınıza yeni bakabiliyorum... Teşekkürler yeni kelime için, mutlu pazarlar:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. SzgnBsl,
      Hoşgeldiniz, hemen bakalım yayınlarınıza :)
      Ben teşekkür ederim yorumunuza. İyi haftalar dilerim.

      Sil
  8. Kelime bilmediğim bir kelime, yorumlarla bu diziniz daha da renkleniyor:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kaystros Tyrha,
      Gerçekten yorumlarla zenginleşen bir yayın diye ben bu seriye derim :) Çok teşekkürler,

      Sil

{ಠ,ಠ}
|)__)
-”-”-